Sterven lijkt minder eng dan we denken. Sterker nog: hoe dichterbij de dood komt, hoe positiever mensen over het algemeen worden. Dat blijkt uit onderzoek van Amerikaanse psychologen.

Hoe ervaar je die laatste fase?

‘Hoe is het om te beseffen dat je nog dagen of slechts minuten te leven hebt?’, vroegen onderzoekers zich af. Zij vergeleken ruim 2600 blogs van terminaal zieke patiënten met blogs van testpersonen die zich voorstelden dat zij in die situatie zaten. De patiënten hadden kanker en ALS. Daarnaast bestudeerden zij gedichten en de laatste woorden van gevangenen die op korte termijn geëxecuteerd zouden worden. Ook deze teksten werden vergeleken met die van inlevende onderzoeksdeelnemers die deden alsof ze ter dood veroordeeld waren.

Alle teksten zijn geanalyseerd door een computerprogramma dat emoties kan herkennen aan de hand van taalgebruik. Uit de analyses bleek dat de werkelijk stervende mensen veel positiever waren over hun situatie en de naderende dood, dan degenen die zich inbeelden dat hen dit overkwam. Zij waren vooral angstig en verdrietig. Dit bleek ook het geval bij de ter dood veroordeelden. Hoe dichterbij het einde, hoe positiever zij zich uitlieten.

Waardevolle dingen

Net als bij de terminaal zieke onderzoeksgroep lag de focus bij de gevangenen meer en meer op de waardevolle dingen in hun leven. Te denken valt aan vriendschappen, familiebanden en bijvoorbeeld het geloof. De onderzoekers vermoeden dan ook dat stilstaan bij betekenisvolle zaken in het leven eventuele angst voor sterven vermindert. Zij hopen dat het onderzoek van betekenis zal zijn voor professionals in de palliatieve zorg.

Ouderdom

De mogelijkheid dat schrijven een therapeutisch effect kan hebben en dus op die manier de resultaten heeft gekleurd, is volgens de onderzoekers niet relevant. Het aantal blogs en het aantal woorden is namelijk niet toegenomen gedurende de laatste drie levensmaanden van de kandidaten. De onderzoekers benadrukken dat de resultaten natuurlijk niets zeggen over elk individueel geval, en dat sterven door ouderdom niet is onderzocht in deze studie. Desondanks denken zij dat ook bij die groep dezelfde resultaten te verwachten zijn.