Het Universitair Medisch Centrum Groningen doet mee aan een internationale proef waarbij patiënten die een arm of been kwijt zijn, hun afgezette ledemaat even 'terugkrijgen' via een computeranimatie.

De behandeling is gericht op het bestrijden van fantoompijn. Meer dan de helft van alle geamputeerde patiënten lijdt aan deze pijn in afgezette lichaamsdelen.

Fantoompijn is pijn die gevoeld wordt in een geamputeerd lichaamsdeel. Fantoom betekent letterlijk 'spook' of 'hersenschim'; je ervaart pijn, terwijl het pijnlijke lichaamsdeel er in werkelijkheid niet meer is. Het komt vaak voor: van alle mensen die een amputatie hebben ondergaan, heeft 50 tot 85% er last van (gehad). Vooral direct na de amputatie hebben veel patiënten er last van.

Oorzaak van fantoompijn

Er zijn verschillende theorieën die het ontstaan van fantoompijn proberen te verklaren:

Doorgesneden zenuwen.
Op de plaats van de amputatie worden zenuwen doorgesneden. Het zou kunnen dat die zenuwen nog steeds 'denken' dat ze prikkels door moeten geven aan het lichaamsdeel wat ze altijd bedienden. 

Pijngeheugen.
Men denkt dat je wellicht in je geheugen opslaat hoe het voelt als een bepaald lichaamsdeel pijn doet. Je herinnert je dan als het ware de oude pijn van toen het lichaamsdeel er nog was. 

Reorganisatieprobleem in de hersenen.
De nieuwste aanname is dat je hersenen na het wegvallen van een lichaamsdeel de taken van de verschillende hersengebiedjes moeten her rangschikken en dat daar iets mis gaat. Als het gebied wat altijd de betreffende hand of voet aanstuurde geprikkeld wordt, denk je dat je toch nog iets voelt.

Nieuw proef

Tijden de proef zien de deelnemers zichzelf op een monitor, inclusief het afgezette lichaamsdeel dat met behulp van Virtual Reality weer aan hun lichaam is gezet. Ze besturen dit met de spieren in hun stomp en doen allerlei oefeningen. Ze zien op de monitor een arm bewegen die zij niet meer hebben, maar hun hersenen denken dat het hun eigen arm is. Zo ervaren de patiënten minder pijn.